‘ปอดอุดกั้นเรื้อรัง’ รักษาหายขาดไม่ได้ แต่ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต ช่วยป้องกัน-ฟื้นฟูได้

‘โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง’ เป็นอีกหนึ่งกลุ่มของโรคปอดอักเสบเรื้อรังที่ถูกตรวจวินิจฉัยพบได้บ่อย และเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของประชากรทั่วโลก แต่อย่างไรก็ตาม โรคดังกล่าว ยังไม่เป็นที่ตระหนักในวงกว้างในสังคมไทย วันนี้ เครือพริ้นซิเพิล เฮลท์แคร์ จึงอยากจะมาแบ่งปันเนื้อหาสาระดี ๆ เกี่ยวกับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ให้ทุกคนได้ทราบกัน

ปอดอุดกั้นเรื้อรัง คืออะไร ?

ปอดอุดกั้นเรื้อรัง เกิดมาจากการอักเสบหรือเสียหายของ หลอดลม เนื้อปอด และหลอดเลือดปอด อันเนื่องมาจากการสูดดมแก๊สหรือสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อเนื่องเป็นเวลานาน ส่งผลให้หลอดลมค่อย ๆ ตีบลง หรือถูกอุดกั้น โดยไม่อาจฟื้นคืนสู่สภาพปกติได้อีก โดยกลุ่มโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง สามารถแยกออกได้เป็นโรคย่อย ๆ ได้แก่ โรคถุงลมโป่งพอง และโรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง ซึ่งเป็นสองโรคที่มักถูกตรวจวินิจฉัยพบร่วมกัน ตลอดจนโรคหอบหืด และโรคหลอดลมพอง

 

ปอดอุดกั้นเรื้อรัง มีอาการอย่างไร ?

ผู้ป่วยมักไม่มีอาการแสดงในระยะเริ่มแรกของโรค แต่จะเริ่มมีอาการที่สังเกตได้ เมื่อปอดถูกทำลายมากขึ้น โดยอาการที่เป็นสัญญาณของโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ได้แก่:

• อาการไอเรื้อรัง อาจรุนแรงถึงขั้น ไอเป็นเลือด
• มีเสมหะมาก โดยเฉพาะในช่วงเช้าหลังตื่นนอน
• รู้สึกเหนื่อยหอบ หมดเรี่ยวแรง
• หายใจลำบาก หายใจมีเสียงหวีด แน่นหรือเจ็บหน้าอก
• ติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจบ่อย ๆ
• อาจมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ปากและเล็บเปลี่ยนเป็นสีม่วง

 

เมื่ออาการของโรครุนแรงขึ้น ผู้ป่วยจะมีน้ำหนักที่ลดลงอย่างมาก มีอาการเหนื่อยหอบมากจนไม่สามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ตามปกติ และในระยะท้ายของโรค มักพบการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ภาวะหายใจวาย และหัวใจด้านขวาล้มเหลว

ปอดอุดกั้นเรื้อรัง รักษาได้อย่างไร ?

‘โรคปอดอุดกั้นเรื้อรังเป็นโรคที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้’

 

อย่างไรก็ตาม เราสามารถชะลอการดำเนินโรค บรรเทาอาการของโรค ตลอดจนป้องกันและรักษาภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ ได้ โดยวิธีที่ช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ขึ้น ได้แก่:

• เลิกสูบบุหรี่
• หลีกเลี่ยงมลพิษในอากาศ
• รักษาด้วยยา เพื่อบรรเทาอาการ ลดการกำเริบ และเพิ่มคุณภาพชีวิตให้กับผู้ป่วย ได้แก่ ยาขยายหลอดลม ยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ชนิดสูด และยาปฏิชีวนะ เพื่อลดอาการติดเชื้อ
• การรักษาด้วยวิธีการอื่น ๆ เช่น การบำบัดด้วยออกซิเจนระยะยาว การฟื้นฟูสมรรถภาพปอดด้วยกายภาพบำบัด การดูแลโภชนาการ และการดูแลสภาพอารมณ์และจิตใจของผู้ป่วย
• การผ่าตัด ในกรณีที่การรักษาด้วยยาและวิธีอื่น ๆ ไม่ได้ผล

ปรับพฤติกรรม ป้องกันโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังได้

‘โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง’ สามารถป้องกันได้ด้วยการไม่สูบบุหรี่ เลี่ยงการสูดดมควันบุหรี่มือสอง ตลอดจนป้องกันตัวเองจากมลพิษในอากาศและละอองสารเคมีต่าง ๆ และการตรวจสุขภาพปอดอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง

 

บทความโดย : นพ.เฉลิมพล รัตนอุดมวรรณา, รพ.พิษณุเวช

ข้อมูล ณ ต.ค.66